ÇATALHARMAN
Genel Bilgi
Köyün kökeni Hacıahmetli Aşireti’nden gelmektedir.
2005 yılı nüfus sayımına göre 177’si kadın, 167’si erkek olmak üzere nüfusu 344; hane sayısı 90’dır. İl merkezine 177, ilçe merkezine 12 km uzaklıktadır. 1991 yılında kadastro çalışmaları tamamlanan köy 11536 dönümdür.
Ana geçim kaynağı hayvancılık olan köyde, 2006 yılı sonu itibariyle yaklaşık 13 sığır, 2000 koyun, 1600 keçi, 11 at, 381 tavuk, 2 hindi, 2 ördek mevcuttur. Başlıca tarımsal ürünü hububat ve zeytin olan köyde, Tarımsal Kalkınma Kooperatifi faaliyettedir.
İçme suyu, su deposu, köy konağı ve umumi VVC’si bulunmaktadır. 17 km yolu stabilize yolu vardır.
ÇATALHARMAN
Adı: Çatalharman
Nüfusu: 344 (167 Erkek, 177 Kadın)
İlçeye Uzaklığı: 19 km.
İle Uzaklığı: 179 km.
Konumu: Mut’un doğusunda ve ilçe merkezine 19 km. Mesafede bulunup: Hükümet Konağının karşısından ayrılan asfalt yolla ulaşım sağlanır.
İnternet Adresi: Yok.
Tarih
Çatalharman köyünün kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte. Osmanlı Devleti’nin son zamanlarında veya Cumhuriyetin ilk yıllarında kurulduğu tahmin edilmektedir.
Nitekim İçel sancağının yerel yöneticileri tarafından Osmanlı Hükümeti’ne sunulan 16 Ocak 1916 tarihli raporda 60 haneden fazla olan Çatalharman’ın hacıahmetli köyüne bağlı bir mahalle oldugu; fakat buranın, bağlı bulunduğu Hacıahmetli’den ayrılarak “Aşagı Hacıahmetli” adıyla ayrı bir köy teşkil edilmesinin yararlı olacağı ifade edilmiştir.
Coğrafya
Mut’un doğusunda ve Hacıahmetli köyünün 7 km. Güney-batısında, engebeli bir arazi üzerine kurulmuştur. Genellikle taş yapılardan oluşan köy evleri çok dağınık değildir.
Kuzeyinde Toros sıradağlarının kızılçam ağaçlı yamaçları; güneyde ise Mut düzlüğüne doğru irili-ufaklı küçük tepecikler göze çarpar.
Çatalharman köyünün cevresi, tipik Akdeniz iklimi bitki örtüsü özelliği gösterir. Çam ağaçları ve yer yer çalılıklar mevcuttur. Köyün yakınında üzüm bağları,zeytin bahçeleri; içinde ise çok fazla olmamakla birlikte nar, incir, dut ve kaysı gibi ağaçlar dikkati çeker.
Nüfus
Çatalharman köyünün 1970’deki nufusu 457 kişidir(2121 kadın, 245 erkek). Takip eden yıllarda nüfus artişı hızı oldukca yavaş ilerlemiştir. Nitekim 1970’ten 1985’e kadarki 15 yılda ancak 18 kişilik bir artış olmuştur (yılda ortalama 1.2 kişi).
Daha sonra ise köy nüfusunun düşüşe geçtiği görülür.
1970: 457
1975: 467
1980: 466
1985: 475
1990: 417
1997: 364
2000: 364
2007: 344
Sosyal ve Ekonomik Hayat
Köy topraklarının çoğunun engebeli bir yapıya sahip olması, tarım dışı alanların genis yer tutması, ayrıca sulama sorununun bulunması köyde tarım faaliyetlerinin yeterince gelişmemesine neden olmuştur.
Bundan dolayı köyün ekonomisi daha cok hayvancılığa dayalıdır.
Buna rağmen özellilkle son yıllarda sulama için tankerlerle su taşınması gibi imkanlar zorlanarak, suya daha az ihtiyaç duyan zeytin bahçeleri yetiştirilmeye çalışılmaktadır. Kurak alanlarda yer yer antep fistığı ağaçları göze çarpar.
Köyün içinde evler arasında incir, dut ve kaysı ağaclarıyla üzüm bağları da görülmektedir. Fakat bunlar ticari kazanç sağlayacak yoğunlukta değildir.
Büyükbaş ve küçükbaş hayvanciliği köy ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Özellikle kücükbaş hayvanciliği köy ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Özellikle kücükbaş hayvancılığı daha yaygın olup, malcılık yapanlar yaz mevsiminde kuzeydeki Göğden yaylasina göç ederler.
Köyde sağlık evi ve ocağı yoktur.
Ilkögretim okulu olmasina rağmen, köy taşımalı eğitim-öğretime tabi olduğu için okul faal değildir.
Köyün içme suyu yeterli, sulama suyu yoktur.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nden
İçel sancağinin yerel yöneticileri tarafindan Osmanlı Hükümetiıne sunulan 16 Ocak 1916 tarihli raporda köy hakkında su bilgiler verilmektedir:
Bu mahalle, bağlı bulunduğu Hacıahmetli köyüne iki saat uzaklıktadır. Catalharman adıyla meşhur olan bu mahalle 60 haneden fazladır. Mektep-Camiileri vardır.bağlı bulundukları köye nakledilmeleri mümkün olmadığından Hacıahmetli köyünden ayrılarak. “Asağıhacıahmetli” adıyla yeni bir köy haline getirlilmesi her iki köy halkı içinde uygun olacaktır.
Kaynak:BOA, DH, IUM., nr. 45-2/42.
Kaynak: Mutlu Köyler – Ensar Köse