Mut isminin ne zamandan beri kullanıldığı bilinmemektedir.
Hititler zamanında “Yenika” veya “Yenikent” (Yenişehir) adıyla var olduğu tahmin edilmektedir.
Silifke bölgesinde yaşayan Seleukoslar zamanında burayı idare eden “Mutyos”, “Müds” veya “Muts” adlı komutanın kurduğu şehre Mud (Mut) adını verdiği rivayet edilmektedir.
Bazı kaynaklara göre de şehir Romalı İmparator Augustus tarafından Roma Kolonisi olarak kurulmuş, Claudiopolis adını ise, Claudios tarafından şehir statüsü verilince almıştır.
Evliya Çelebi ise isim menşeini Karamanoğlu Yakup Bey’in burada Rumlarla giriştiği mücadele sırasında bütün askerlerini şehit verdiğinden dolayı “Dar-ül Mevt” (Ölüm Diyarı-kapısı) denildiğini, Mut adının da Mevt’ten geldiği şeklinde ifade etmektedir.
Fakat bu bilgilerin doğruluğu yine rivayetten öteye gitmemektedir.
Mut adı Luvi dilinde “vadi anlamı”na gelmektedir. Bazı kaynaklarda Mut, “Anadolunun en görkemli dağları Toroslar dizisini yarıp geçen vadi olarak” tarif edilmektedir.
Bu tartışmaların yanında kesin olan şey “Mut” adının oldukça eski olduğu ve bilinen en eski Türk-islam kaynaklarından günümüze kadar değişikliğe uğramadığıdır.
Osmanlı Devleti dönemindeki resmi belgelerde “Mud” şeklinde yazılmıştır.
Kaynak: Mut Belediyesi Kültür Yayınları
Dünden Bugüne Her Yönüyle Mut – Nurşen TEKİN
