1995 yılına Bursa’da bir araya gelen cumhuriyet sevdaları, laf üretme yerine iş üretme güdüsü içine ; Köy Enstitüleri ruhunu yeniden canlandırmak üzere bir kooperatif kurarlar. CUMHURİYET EĞİTİM KOOPERATİFLERİ. El verip, İmece ruhu ile üretime dayalı eğitim sistemi. Köyde, mahallelerde okuyamayan kız çocukları onların rüyalarına girmekte, çocuk yaşta evlendirilen çocuklar, onların korkulu rüyaları olur.
Günümüze gelince 1800 ortağa ulaşırlar. Anaokulundan ilk öğretim, lise, şimdilerde üniversite kurma planları yer alıyor. Okullar, yurtlar, özellikle yurtlar. Kız yurtları, hele köy okulları taşımalı eğitim ile birlikte kapanınca , karabasanlar onları üstüne, üstüne gelir. Aydınlanma ışığını yakalarlar.
Göz ile görülen aydınlanma ışığını gören Çanakkale, Mersin, İzmir’de cumhuriyet sevdalıları onları takip ederler. Onlar da kooperatifleri kurarlar. Önlerinde örnek vardır. Yola çıkarlar. Şimdilerde Aydın, Adana, Hatay ve birlik kurmak. Güçlerini daha da büyütmek.
Şimdiden birlik olmuş gibi 3, 6 aylık dönemlerde bir araya geliyorlar. Yerel yönetimler ile görüşüyorlar. Bursa Nilüfer Belediyesi yıllarca bunların yardımına koşmuş. Bursalı yardım sever yardımlarına koşmuşlar.
Kimi yerel yönetimler bunu kavrayamamışlar. Bir ticaret kuruluşu gibi görmüşler. Ama Mersin’de Yenişehir Belediyesi bu ışığı görmüş, onlara el veriyor. Önümüzdeki günlerde Mersin’de aydınlanma ışığı doğacak.
Sonra Mersin Büyük Şehir Belediyesine büyük görev düşecek. Taşucu’nda geçmiş yıllarda kapatılan öğrenci yurdu, eski Gümrük Müdürlüğü binası özel idareden belediye geçmiş, atıl durumda, bunlar kooperatiflere tahsis edilirse, hemen öğrencilerin hizmetlerine sunulabilir. Şu anda Taşucu’nda bulunan yüksek okullarda özellikle erkek yurdu olmaması, kız yurdunun da sözleşmesinin bittiği duyumları alınıyor. Bu anlamda Taşucu’nda artan kira ile bu okullar öğrenci yokluğundan kapatılması gözükmekte.
Taşımalı öğrenci taşımacılığı ile köylerde kız çocukları okullara gidemiyor. Cemaat yurtlarına gidenler de çok kötü durumda. (Karaman, Aladağ yurtları )
İşte hep özlediğimiz üretime, imece ruhuna dayalı okullar, çağımızda kooperatif modelleri ile karşımızda. Kurulan bu kooperatiflere arsa verilmesi, imar planlarında ana, okulu, yurt gibi alanların yer alması bu aydınlanma neferlerine büyük destek olacağına inanıyoruz.
Cumhuriyet elden gidiyor lafları ile avunmak, sokaklarda, evlerde konuşmak yetmiyor. Bu güne kadar yetmediği görülüyor. İşte somut bir düşünce bu ışık Bursa’da ateşlenmiş. Yola devam ediyor.
Bizler bu çalışmaları, Bursa, İzmir, Çanakkale’deki İMECE sevdalılarına ev sahipliği yapan MEÇEK ( S.S. MERSİN ÇAĞDAŞ EĞİTİM KOOPERATİFİ ) ve Yenişehir belediyesinin birlikte düzenlediği ÇALIŞTAY ile gördük. Çanakkale, İzmir, Bursa , Adana’dan gelen Aydınlanma sevdalıları uzak yollardan geldiler. 23 KASIM 2019 Cumartesi günü saat 14.00’te Yenişehir Atatürk Kültür Merkezinde bir araya geldiler.
Çalıştayı ev sahibi olarak Meçek Başkanı Av. Hasan Yılmaz yaptı. Daha sonra Çanakkale Başkanı Dt. Bilge Şimşek, İzmir’den Başkan Mehmet Örek ve Başkan yardımcısı Ali Kemal Arıtaş, Bursa’dan Buğra Küçükkayalar, Adana’dan daha önce kooperatifçilik alanında emek vermiş İsmail Arslan söz alarak kuruluşlarını, amaçlarını, yaptıklarını, yapacaklarını belirtiler. Toplantıya katılanlar, heyecan ve merakla izlediler. Sorular soruldu. Yanıtlar alındı.
Ama özetle Kooperatif in aydınlanma yöntemi ;
“ Türk Toplumunun “İMECE geleneğine, yardımlaşma ve dayanışma duygusuna uygun demokratik bir işleyiş olan , öz denetimin her an yapılabildiği, söz ve kararda herkesin eşit olduğu bir oluşum olmasından dolayı KOOPERATİF modeli seçilmiştir. “
Çağdaş Eğitim Kooperatifinde vakıf mantığı ve kooperatifin demokratik yapısı bütünleştirilmiştir. Milli eğitim sistemimizin laiklik ve bilimsellik ilkeleri ile öğretim Birliği yasasının ilkeleri esas alarak kurulmuştur. “
“yardımlaşma ve dayanışma kültürümüzün temelini İMECE geleneğimiz oluşturur. Tüzüğümüz gereği ortaklarımız kar payı, yönetim ve denetim kurulu üyeleri hiçbir ad altında ücret almadıkları gibi kurum ile yaptıkları harcamaları kendileri karşılar. Gönüllü olarak katkı koyarlar. Özet olarak ;
Parası olan parasını, emek verebilen emeğini, bilgisi olan bilgisini, malı mülkü olan malını, mülkünü karşılık vermeksizin verir. Elde edilen tek kazanç EĞİTİM İÇİN VERİLEN ÇABANIN VERDİĞİ MUTLULUKTUR . “
Diyen İmece ruhu bize şunu özetler : SOSYAL KOOPERATİFÇİLİK olarak karşımıza çıkar.
Geçen dönem Mersin Milletvekili olan Dr. Hüseyin Çamak ve Serdar Kuyucuoğlu , Yenişehir Belediye Başkan Yardımcısı Cafer Karabulut, Merçed, Yeni Kuşak Köy Enstitüleri derneği yöneticileri , Taşucu Eğitim Doğal Hayatı Koruma Vakfı adına Celal Necati Üçyıldız, Araştırmacı Rehber Nazmi Söylemez ve ortakların katıldığı görüldü.
Bursa da doğan güneş ; Çanakkale, İzmir, mersin de aydınlanmaya devam eder, dileriz en kısa zamanda birlik olurlar, köy enstitüleri ruhu, Köy Kooperatifleri birliği ruhu ile kaynaşarak emin adımlar ile yola devam ederler.
Cumhuriyetçi, Sosyal demokrat yerel yönetimlerin bu kooperatiflere el verirlerse, işler daha kolay kılınır. Söz de değil, eylemde Cumhuriyet değerleri korunur, daha ileri aşamalara taşınır. Rahmetli Türkan Saylan, Sabancı işbirliği ile on binlerce kızımız okudu. Okumaya devam ediyor. Şimdi kızlarımız başta olmak üzere çocuklarımız, ana okulları, ilköğretim, lise, üniversitelerine neden kavuşmasın.
Köy enstitüleri çağdaş dünyaya uyarlanmış olarak yeniden ayağa neden kalkmasın. Hep konuşmuyor muyduk. Artık laf yerine iş üretme zamanı, haydin el verin, İmece ruhu ile bu Çağdaş Eğitim Kooperatiflerini ayağa kaldıralım.
İşleri zor, yolları engelli, HAK MUHAMMET ALİ yardımcıları, BOZ ATLI HIZIR yoldaşları olsun.